Endemics in Family Order

Amaranthaceae
Bassia saxicola
Salsola agrigentina
Suaeda pelagica

Amaryllidaceae
Ajuga tenorei
Allium aethusanum
Allium agrigentinum
Allium castellanense
Allium cupani fo hirtovaginatum
Allium flavum ssp nebrodense
Allium franciniae
Allium hemisphaericum
Allium lehmannii
Allium lopadusanum
Allium subhirsutum ssp permixtum
Pancratium linosae

Apiaceae
Bunium alpinum ssp petraeum
Bupleurum dianthifolium
Bupleurum elatum
Bupleurum rollii
Daucus foliosus
Daucus lopadusanus
Daucus siculus
Laserpitium siler ssp siculum
Petagnaea
Petagnaea gussonii
Pimpinella anisoides
Siculosciadium nebrodense
Torilis nemoralis

Aristolochiaceae
Aristolochia clusii
Aristolochia sicula

Asparagaceae
Bellevalia dubia ssp dubia
Botryanthus odorus var gussonei
Ornithogalum exscapum

Asteraceae
Adenostyles alliariae ssp macrocephala
Adenostyles alpina ssp nebrodensis
Anthemis aetnensis
Anthemis arvensis ssp sphacelata
Anthemis cupaniana
Anthemis ismelia
Anthemis muricata
Anthemis secundiramea
Anthemis secundiramea ssp lopadusana
Anthemis urvilleana
Artemisia campestris ssp variabilis
Bellis perennis
Calendula incana ssp maritima
Carduus acicularis
Carduus corymbosus
Carduus nutans ssp siculus
Carlina nebrodensis
Carlina sicula
Centaurea aeolica ssp aeolica
Centaurea ambigua
Centaurea busambarensis
Centaurea cineraria
Centaurea macroacantha
Centaurea parlatoris
Centaurea solstitialis ssp schouwii
Centaurea tauromenitana
Centaurea ucriae ssp todari
Centaurea ucriae ssp umbrosa
Chiliadenus lopadusanus
Cirsium vallis-demonis
Cirsium vulgare
Crepis bursifolia
Crepis sprengelii
Crepis vesicaria ssp bivonana
Crepis vesicaria ssp hyemalis
Echinops ritro ssp siculus
Filago lojaconoi
Helichrysum hyblaeum
Helichrysum nebrodense
Helichrysum pendulum
Hieracium lucidum
Hieracium lucidum ssp cophanense
Hieracium symphytifolium
Hyoseris taurina
Hypochaeris robertia
Jacobaea ambigua
Jacobaea candida
Jacobaea gibbosa
Jacobaea maritima ssp bicolor
Jurinea bocconei
Klasea flavescens ssp cichoracea
Leontodon muelleri ssp muelleri
Leontodon siculus
Phagnalon metlesicsii
Ptilostemon niveus
Senecio glaber
Senecio incrassatus
Senecio lycopifolius
Senecio pygmaeus
Tanacetum siculum
Tolpis virgata ssp grandiflora
Tragopogon porrifolius ssp cupani
Tripolium sorrentinoi

Berberidaceae
Berberis vulgaris ssp aetnensis

Boraginaceae
Buglossoides minima
Echium italicum ssp siculum
Heliotropium suaveolens
Myosotis sylvatica
Onosma canescens
Solenanthus apenninus
Symphytum gussonei

Brassicaceae
Alyssum nebrodense ssp nebrodense
Arabis collina
Arabis collina ssp rosea
Brassica macrocarpa
Brassica rupestris ssp hispida
Brassica rupestris ssp rupestris
Brassica villosa
Brassica villosa ssp bivoniana
Brassica villosa ssp brevisiliqua
Brassica villosa ssp drepanensis
Brassica villosa ssp tinei
Cardamine dubia
Cardamine monteluccii
Diplotaxis scaposa
Draba olympicoides
Eryngium crinitum
Erysimum bonannianum
Erysimum metlesicsii
Hesperis cupaniana
Hornungia revelierei
Matthiola incana ssp rupestris

Campanulaceae
Campanula trichocalycina
Edraianthus graminifolius ssp siculus
Trachelium caeruleum ssp lanceolatum

Cannabaceae
Celtis tournefortii ssp aetnensis

Caprifoliaceae
Dipsacus arcimusci
Pseudoscabiosa limnifolia
Scabiosa parviflora

Caryophyllaceae
Arenaria bertolonii
Cerastium lacaitae
Cerastium tomentosum
Dianthus busambrae
Dianthus rupicola ssp aeolicus
Dianthus rupicola ssp lopadusanus
Gypsophila arrostii
Herniaria fontanesii
Minuartia graminifolia
Scleranthus annuus ssp aetnensis
Scleranthus perennis ssp vulcanicus
Silene hicesiae
Silene minae
Silene nummica
Silene turbinata
Silene vulgaris ssp aetnensis

Cistaceae
Helianthemum oelandicum

Crassulaceae
Tillaea basaltica

Cyperaceae
Carex cespitosa var panormitana
Cyperus papyrus ssp siculus

Euphorbiaceae
Euphorbia gasparrinii ssp gasparrinii
Euphorbia meuselii
Euphorbia papillaris
Tithymalus ceratocarpus
Tithymalus corallioides
Tithymalus pithyusa ssp cupanii

Fabaceae
Adenocarpus bivonii
Adenocarpus commutatus
Anthyllis vulneraria ssp busambarensis
Astracantha nebrodensis
Astragalus caprinus ssp huetii
Astragalus pelecinus
Astragalus raphaelis
Astragalus siculus
Astragalus thermensis
Cytisus aeolicus
Genista aetnensis
Genista aristata
Genista cupani
Genista demarcoi
Genista gasparrinii
Genista madoniensis
Genista thyrrena
Lathyrus odoratus
Ononis oligophylla
Retama raetam ssp gussonei
Trifolium bivonae
Trifolium brutium
Trifolium isthmocarpum
Trifolium pratense ssp semipurpureum
Trifolium setiferum
Trifolium uniflorum
Vicia ochroleuca ssp ochroleuca
Vicia tenuifolia

Geraniaceae
Erodium nervulosum

Iridaceae
Crocus vernus ssp siculus
Romulea linaresii ssp linaresii

Juncaceae
Luzula sylvatica ssp sicula

Lamiaceae
Clinopodium tenuifolium
Micromeria cosentina
Satureja graeca var canescens
Satureja graeca var longiflora
Scutellaria columnae ssp gussonei
Scutellaria rubicunda
Sideritis italica
Stachys germanica ssp dasyanthes
Thymus richardii ssp nitidus
Thymus spinulosus

Liliaceae
Gagea lacaitae
Gagea ramulosa
Oncostema dimartinoi

Linaceae
Linum punctatum ssp punctatum

Malvaceae
Lavatera agrigentina

Orchidaceae
Androrchis brancifortii
Epipactis greuteri var flaminia
Epipactis meridionalis
Epipactis placentina
Ophrys argolica ssp biscutella
Ophrys benacensis
Ophrys bertolonii ssp explanata
Ophrys discors
Ophrys exaltata ssp panormitana
Ophrys holoserica ssp apulica
Ophrys holoserica ssp exaltata
Ophrys holoserica ssp oxyrrhynchos
Ophrys mirabilis
Ophrys oxyrrhynchos ssp calliantha
Ophrys panattensis
Ophrys parvimaculata
Ophrys promontorii
Ophrys sphegodes ssp garganica
Ophrys sphegodes ssp lunulata
Ophrys tardans
Serapias cordigera ssp cossyrensis

Orobanchaceae
Odontites bocconei
Odontites rigidifolius
Orobanche chironii

Paeoniaceae
Paeonia morisii

Papaveraceae
Corydalis solida ssp densiflora

Pinaceae
Abies alba ssp nebrodensis

Plantaginaceae
Cymbalaria pubescens
Linaria multicaulis ssp aetnensis
Linaria multicaulis ssp humilis
Linaria multicaulis ssp multicaulis
Linaria pseudolaxiflora
Linaria purpurea
Plantago peloritana

Plumbaginaceae
Armeria morisii var gussonei
Armeria nebrodensis
Limonium aegusae
Limonium albidum
Limonium algusae
Limonium bocconei
Limonium calcarae
Limonium catanense
Limonium catanzaroi
Limonium cosyrense
Limonium dubium
Limonium flagellare
Limonium furnarii
Limonium glomeratum
Limonium hyblaeum
Limonium intermedium
Limonium ionicum
Limonium lilybaeum
Limonium lojaconi
Limonium lopadusanum
Limonium mazarae
Limonium melancholicum
Limonium minutiflorum
Limonium optimae
Limonium opulentum
Limonium pachynense
Limonium panormitanum
Limonium parvifolium
Limonium pavonianum
Limonium ponzoi
Limonium secundirameum
Limonium selinuntinum
Limonium syracusanum
Limonium tauromenitanum
Limonium tenuiculum
Limonium todaroanum

Poaceae
Avenula praetutiana
Bellardiochloa variegata
Bellardiochloa variegata
Desmazeria pignattii
Festuca humifusa
Festuca pignattiorum
Lagurus ovatus ssp vestitus
Seseli bocconi
Sesleria nitida
Stipa austroitalica ssp appendiculata
Stipa letourneuxii ssp letourneuxii
Stipa sicula

Polygalaceae
Polygala pretzii
Rumex aetnensis

Polygonaceae
Polygonum gussonei
Polygonum tenorei
Rumex scutatus

Ranunculaceae
Delphinium emarginatum ssp emarginatum
Helleborus bocconei
Nigella arvensis
Ranunculus angulatus
Ranunculus monspeliacus
Ranunculus pratensis
Thalictrum calabricum

Rhamnaceae
Rhamnus lojaconoi

Rosaceae
Cotoneaster nebrodensis
Rosa villosa

Rubiaceae
Alibertia latifolia
Asperula gussonei
Galium litorale
Galium lucidum var aetnicum
Galium mollugo var venustum
Galium verrucosum var halophilum
Valantia deltoidea

Salicaceae
Salix gussonei

Scrophulariaceae
Verbascum siculum

Ulmaceae
Zelkova sicula

Urticaceae
Urtica rupestris

Violaceae
Viola aethnensis ssp aethnensis
Viola aethnensis ssp messanensis
Viola nebrodensis
Viola tineorum
Viola ucriana


Endemics in Alphabetical Order

Abies alba ssp nebrodensis
Adenocarpus bivonii
Adenocarpus commutatus
Adenostyles alliariae ssp macrocephala
Adenostyles alpina ssp nebrodensis
Ajuga tenorei
Alibertia latifolia
Allium aethusanum
Allium agrigentinum
Allium castellanense
Allium cupani fo hirtovaginatum
Allium flavum ssp nebrodense
Allium franciniae
Allium hemisphaericum
Allium lehmannii
Allium lopadusanum
Allium subhirsutum ssp permixtum
Alyssum nebrodense ssp nebrodense
Androrchis brancifortii
Anthemis aetnensis
Anthemis arvensis ssp sphacelata
Anthemis cupaniana
Anthemis ismelia
Anthemis muricata
Anthemis secundiramea
Anthemis secundiramea ssp lopadusana
Anthemis urvilleana
Anthyllis vulneraria ssp busambarensis
Arabis collina
Arabis collina ssp rosea
Arenaria bertolonii
Aristolochia clusii
Aristolochia sicula
Armeria morisii var gussonei
Armeria nebrodensis
Artemisia campestris ssp variabilis
Asperula gussonei
Astracantha nebrodensis
Astragalus caprinus ssp huetii
Astragalus pelecinus
Astragalus raphaelis
Astragalus siculus
Astragalus thermensis
Avenula praetutiana
Bassia saxicola
Bellardiochloa variegata
Bellardiochloa variegata
Bellevalia dubia ssp dubia
Bellis perennis
Berberis vulgaris ssp aetnensis
Botryanthus odorus var gussonei
Brassica macrocarpa
Brassica rupestris ssp hispida
Brassica rupestris ssp rupestris
Brassica villosa
Brassica villosa ssp bivoniana
Brassica villosa ssp brevisiliqua
Brassica villosa ssp drepanensis
Brassica villosa ssp tinei
Buglossoides minima
Bunium alpinum ssp petraeum
Bupleurum dianthifolium
Bupleurum elatum
Bupleurum rollii
Calendula incana ssp maritima
Campanula trichocalycina
Cardamine dubia
Cardamine monteluccii
Carduus acicularis
Carduus corymbosus
Carduus nutans ssp siculus
Carex cespitosa var panormitana
Carlina nebrodensis
Carlina sicula
Celtis tournefortii ssp aetnensis
Centaurea aeolica ssp aeolica
Centaurea ambigua
Centaurea busambarensis
Centaurea cineraria
Centaurea macroacantha
Centaurea parlatoris
Centaurea solstitialis ssp schouwii
Centaurea tauromenitana
Centaurea ucriae ssp todari
Centaurea ucriae ssp umbrosa
Cerastium lacaitae
Cerastium tomentosum
Chiliadenus lopadusanus
Cirsium vallis-demonis
Cirsium vulgare
Clinopodium tenuifolium
Corydalis solida ssp densiflora
Cotoneaster nebrodensis
Crepis bursifolia
Crepis sprengelii
Crepis vesicaria ssp bivonana
Crepis vesicaria ssp hyemalis
Crocus vernus ssp siculus
Cymbalaria pubescens
Cyperus papyrus ssp siculus
Cytisus aeolicus
Daucus foliosus
Daucus lopadusanus
Daucus siculus
Delphinium emarginatum ssp emarginatum
Desmazeria pignattii
Dianthus busambrae
Dianthus rupicola ssp aeolicus
Dianthus rupicola ssp lopadusanus
Diplotaxis scaposa
Dipsacus arcimusci
Draba olympicoides
Echinops ritro ssp siculus
Echium italicum ssp siculum
Edraianthus graminifolius ssp siculus
Epipactis greuteri var flaminia
Epipactis meridionalis
Epipactis placentina
Erodium nervulosum
Eryngium crinitum
Erysimum bonannianum
Erysimum metlesicsii
Euphorbia gasparrinii ssp gasparrinii
Euphorbia meuselii
Euphorbia papillaris
Festuca humifusa
Festuca pignattiorum
Filago lojaconoi
Gagea lacaitae
Gagea ramulosa
Galium litorale
Galium lucidum var aetnicum
Galium mollugo var venustum
Galium verrucosum var halophilum
Genista aetnensis
Genista aristata
Genista cupani
Genista demarcoi
Genista gasparrinii
Genista madoniensis
Genista thyrrena
Gypsophila arrostii
Helianthemum oelandicum
Helichrysum hyblaeum
Helichrysum nebrodense
Helichrysum pendulum
Heliotropium suaveolens
Helleborus bocconei
Herniaria fontanesii
Hesperis cupaniana
Hieracium lucidum
Hieracium lucidum ssp cophanense
Hieracium symphytifolium
Hornungia revelierei
Hyoseris taurina
Hypochaeris robertia
Jacobaea ambigua
Jacobaea candida
Jacobaea gibbosa
Jacobaea maritima ssp bicolor
Jurinea bocconei
Klasea flavescens ssp cichoracea
Lagurus ovatus ssp vestitus
Laserpitium siler ssp siculum
Lathyrus odoratus
Lavatera agrigentina
Leontodon muelleri ssp muelleri
Leontodon siculus
Limonium aegusae
Limonium albidum
Limonium algusae
Limonium bocconei
Limonium calcarae
Limonium catanense
Limonium catanzaroi
Limonium cosyrense
Limonium dubium
Limonium flagellare
Limonium furnarii
Limonium glomeratum
Limonium hyblaeum
Limonium intermedium
Limonium ionicum
Limonium lilybaeum
Limonium lojaconi
Limonium lopadusanum
Limonium mazarae
Limonium melancholicum
Limonium minutiflorum
Limonium optimae
Limonium opulentum
Limonium pachynense
Limonium panormitanum
Limonium parvifolium
Limonium pavonianum
Limonium ponzoi
Limonium secundirameum
Limonium selinuntinum
Limonium syracusanum
Limonium tauromenitanum
Limonium tenuiculum
Limonium todaroanum
Linaria multicaulis ssp aetnensis
Linaria multicaulis ssp humilis
Linaria multicaulis ssp multicaulis
Linaria pseudolaxiflora
Linaria purpurea
Linum punctatum ssp punctatum
Luzula sylvatica ssp sicula
Matthiola incana ssp rupestris
Micromeria cosentina
Minuartia graminifolia
Myosotis sylvatica
Nigella arvensis
Odontites bocconei
Odontites rigidifolius
Oncostema dimartinoi
Ononis oligophylla
Onosma canescens
Ophrys argolica ssp biscutella
Ophrys benacensis
Ophrys bertolonii ssp explanata
Ophrys discors
Ophrys exaltata ssp panormitana
Ophrys holoserica ssp apulica
Ophrys holoserica ssp exaltata
Ophrys holoserica ssp oxyrrhynchos
Ophrys mirabilis
Ophrys oxyrrhynchos ssp calliantha
Ophrys panattensis
Ophrys parvimaculata
Ophrys promontorii
Ophrys sphegodes ssp garganica
Ophrys sphegodes ssp lunulata
Ophrys tardans
Ornithogalum exscapum
Orobanche chironii
Paeonia morisii
Pancratium linosae
Petagnaea
Petagnaea gussonii
Phagnalon metlesicsii
Pimpinella anisoides
Plantago peloritana
Polygala pretzii
Polygonum gussonei
Polygonum tenorei
Pseudoscabiosa limnifolia
Ptilostemon niveus
Ranunculus angulatus
Ranunculus monspeliacus
Ranunculus pratensis
Retama raetam ssp gussonei
Rhamnus lojaconoi
Romulea linaresii ssp linaresii
Rosa villosa
Rumex aetnensis
Rumex scutatus
Salix gussonei
Salsola agrigentina
Satureja graeca var canescens
Satureja graeca var longiflora
Scabiosa parviflora
Scleranthus annuus ssp aetnensis
Scleranthus perennis ssp vulcanicus
Scutellaria columnae ssp gussonei
Scutellaria rubicunda
Senecio glaber
Senecio incrassatus
Senecio lycopifolius
Senecio pygmaeus
Serapias cordigera ssp cossyrensis
Seseli bocconi
Sesleria nitida
Siculosciadium nebrodense
Sideritis italica
Silene hicesiae
Silene minae
Silene nummica
Silene turbinata
Silene vulgaris ssp aetnensis
Solenanthus apenninus
Stachys germanica ssp dasyanthes
Stipa austroitalica ssp appendiculata
Stipa letourneuxii ssp letourneuxii
Stipa sicula
Suaeda pelagica
Symphytum gussonei
Tanacetum siculum
Thalictrum calabricum
Thymus richardii ssp nitidus
Thymus spinulosus
Tillaea basaltica
Tithymalus ceratocarpus
Tithymalus corallioides
Tithymalus pithyusa ssp cupanii
Tolpis virgata ssp grandiflora
Torilis nemoralis
Trachelium caeruleum ssp lanceolatum
Tragopogon porrifolius ssp cupani
Trifolium bivonae
Trifolium brutium
Trifolium isthmocarpum
Trifolium pratense ssp semipurpureum
Trifolium setiferum
Trifolium uniflorum
Tripolium sorrentinoi
Urtica rupestris
Valantia deltoidea
Verbascum siculum
Vicia ochroleuca ssp ochroleuca
Vicia tenuifolia
Viola aethnensis ssp aethnensis
Viola aethnensis ssp messanensis
Viola nebrodensis
Viola tineorum
Viola ucriana
Zelkova sicula


Summary

Included here is the island of Sicily - the largest island in the Mediterranean.

Of the endemic vascular plants so far recorded there are about 316 species in 150 genera and 44 families. There is 1 endemic genus (marked red) but no endemic families.

References

An annotated checklist of the Italian vascular flora. 2005. Editors: Fabio Conti, Giovanna Abbate, Alessandro Alessandrini and Carlo Blasi.  Ministero dell’Ambiente e della Tutela del Territorio – Direzione per la Protezione della Natura, Dipartimento di Biologia Vegetale – Università degli Studi di Roma “La Sapienza”

Martino, A. D. & Raimondo, F. M. 1979. Biological and chorological survey of the Sicilian flora. Webbia, 34: 309-335.

Snogerup, S. 1985. The Mediterranean islands. In: Plant Conservation in the Mediterranean. Ed. C. Gómez-Campo. Dr W. Junk Publishers.